Bali

Bali: informacje praktyczne

Bali należy do archipelagu Indonezji, który tworzy niemal 18 tys. niewielkich wysepek! Wyspa przyciąga turystów wyjątkową przyrodą. Tutaj bujna, tropikalna roślinność oplata szczyty wulkanów, a malownicze jeziora sąsiadują z tarasami ryżowymi. Nie brakuje też piaszczystych plaż zachwycających białym piaskiem i krystalicznie czystą wodą Oceanu Indyjskiego. Będąc tu, nie można pominąć wspaniałej tradycyjnej architektury – znajdziecie tutaj ponad 20 tys. mistycznych świątyń! Wyjątkową atrakcją będzie wizyta w Pura Belanjong (z najstarszą inskrypcją na Bali), Pura Segara (z posągami wykonanymi z białego koralu) czy Pura Batukaru w Tabanon.

Warto również poznać samych Balijczyków. Słyną oni z niezwykłej gościnności i serdeczności. Żyją spokojnie, uśmiechając się i modląc. Gości na wyspie witają wspaniałym ryżowym winem oraz półmiskiem pełnym egzotycznych owoców.

Pogoda na Bali

Pogoda na Bali jest pogodą typową dla tej szerokości geograficznej. Najcieplejszym miesiącem jest maj, a styczeń to czas, kiedy na wyspie występuje najwięcej opadów. Temperatura powietrza niemal przez cały rok jest taka sama: amplituda wynosi maksymalnie 5°C przy niemal niezmiennej, wysokiej wilgotności powietrza. Temperatura wody w Oceanie oscyluje w granicach 28-29°C. Wszystko wynika z położenia geograficznego wyspy: leży na Oceanie Indyjskim i znajduje się w strefie klimatu równikowego wilgotnego. Wyróżnia się w nim dwie pory roku: suchą i deszczową.

Pora sucha rozpoczyna się w maju i trwa do września – to idealny czas na podróż na Bali, bowiem wówczas można cieszyć się optymalną temperaturą w okolicy 28-27°C oraz wilgotnością powietrza utrzymującą się na poziomie 60%.

Pora deszczowa obfitująca w monsunowe deszcze rozpoczyna się w październiku i trwa przeważnie do końca kwietnia. Temperatura powietrza wynosi wtedy około 26-27°C przy wilgotności na poziomie nawet 85%. Należy mieć na uwadze, że opady są z reguły gwałtowne i stosunkowo obfite, jednak trwają krótko.

Co zjeść na Bali?

Podstawą kuchni balijskiej jest ryż podawany z warzywami, mięsem (wieprzowym lub drobiowym) oraz owocami morza. Chociaż wyspę zamieszkują głównie Hindusi, to można odnaleźć tu nie tylko wpływy indyjskie, ale również chińskie. Nie spożywa się tu wołowiny (albo robi się to bardzo rzadko, głównie z powodów religijnych), za to często można spotkać na targach dania z dodatkiem kokosa, jak na przykład lawar, czyli mięso drobiowe z posiekanym kokosem, doprawione czosnkiem, chili oraz krwią.

Specjalnością kuchni balijskiej jest pieczona w całości wieprzowina doprawiona pikantną pastą. Cały proces przygotowania potrawy trwa ponad 5 godzin i odbywa się nad rozżarzonym do czerwoności węglem. Drugim znanym daniem na Bali jest babi kecap, czyli smażona wieprzowina z dodatkiem posiekanych warzyw, podawana z sosem na bazie chili, orzechami nerkowca, czosnkiem i słodkim sosem sojowym o nazwie kecap manis.

Będąc na wczasach na Bali, warto spróbować sate ayam, czyli kurczaka z sosem orzechowym. Mięso nadziewane jest na bambusowe patyczki i grillowane nad ogniskiem z drewna, węgla lub kokosowych łupin. Na uwagę przyjezdnych smakoszy zasługuje także soto ayam – pikantna zupa na bazie kurczaka, grubego makaronu, kiełków trawy cytrynowej, kurkumy oraz świeżych kiełków.

Na Bali można spotkać wiele odmian smażonego ryżu, znanego szerzej pod nazwą nasi goreng. Podaje się go z lokalnymi warzywami, jajkami oraz mięsem (najczęściej kurczaka) lub owocami morza. Smażony makaron określa się tu mianem mie goreng.

Kuchnia balijska jest nieco pikantna, ponieważ do wielu dań dodaje się, charakterystyczne dla tego rejonu Azji, wyraźne w smaku przyprawy. Należą do nich szalotka, czosnek, imbir, kurkuma, chili, kolendra, trawa cytrynowa oraz liście kafiru. Oczywiście na stołach nie brakuje lokalnych owoców takich jak rambutan, pitaja, mangostan oraz durian (najbardziej śmierdzący owoc świata, którego nie można wnieść na podkład samolotu!)

Co warto zobaczyć na Bali?

Będąc na Bali obowiązkowo należy udać się na spacer do małpiego rezerwatu Sacred Monkey Forest Sanctuary oraz podziwiać widoki z góry Agung. Półwysep Dharma Island oferuje piaszczyste plaże z pięknymi wyżłobieniami skalnymi, zaś takie miejsca jak Banjar Hot Springs oraz Yeh Sanih Spring to naturalne źródła zachwycających, gorących gejzerów i krystalicznie czystej wody.

Na Bali znajduje się niemal nieskończona liczba malutkich hinduskich świątyń, z których największą uwagę przykuwają Mengening Temple, wykuta częściowo w skałach Gunung Sari Dance, oraz wykorzystująca naturalne pokłady wody świątynia Tirtagangga. Z kolei Tanah Lot to jedna z 7 wysp zbudowanych na skale tuż przy wybrzeżu. Na północny Bali, w górach w pobliżu Loviny, znajduje się przepiękna buddyjska świątynia o nazwie Vihara Buddha Banjar (Brahmavihara-Arama). Kompleks świątynny Tirta Empul został wykorzystany w filmie Jedz, módl się, kochaj z Julią Roberts w roli głównej.

Tirta Gangga to pałac ostatniego władcy Karangasem. Znajdują się tam trzy poziomy przynależne trzem istotom (bogom, ludziom oraz demonom), z których bije źródło czystej wody. Sekumpul Waterfall to największy na wyspie naturalny wodospad, którego woda spada z wysokości aż 80 metrów. To jeden z tych widoków, które zapamiętuje się na całe życie.

Miłośnicy kawy nie mogą przejść obojętnie obok jednej z plantacji najdroższej kawy świata, czyli kopi luwak – na miejscu można spróbować kawy i ocenić, czy naprawdę jest godna uchodzić za światowej klasy rarytas. Warte uwagi są także ryżowe tarasy w Jatiluwih czy Tegalalang, w okolicy których można skosztować ręcznie przygotowanych drinków na bazie wody kokosowej.

Plantacja ryżu w Jatiluwih na środkowym Bali została wpisana na listę światowego dziedzictwa przyrodniczego UNESCO w 2012 roku z uwagi na cenny system nawadniania pól ryżowych.

Oczywiście na wyspie nie brakuje wodnych parków oferujących wiele atrakcji dla całych rodzin. Przykładem jest Bali Treetop Adventure Park położony w środku egzotycznego lasu, w którym przygotowano tu liczne huśtawki, zjeżdżalnie oraz park linowy. Z kolei w balijskim zoo w rejonie Gianyar całe rodziny podziwiać mogą wiele egzotycznych zwierząt. Znajdują się tu tygrysy, nosorożce, słonie, barwne ptaki, a także warany określane mianem indonezyjskich smoków.

Gdzie udać się na wakacje na Bali? Regiony

Wyspę Bali można podzielić na 2 główne rejony: Bali Wschodnie, do którego zalicza się region Densapar, region Ubud, Archipelag Penida, region Karangasem oraz Bangli, a także Bali Zachodnie z regionem Buleleng, Jembrana oraz Tabanan. Turyści decydują się najczęściej na odwiedzenie wschodniej części wyspy, która oferuje szeroki wachlarz atrakcji i ciekawych miejsc do zwiedzania.

Denpasar to stolica Bali, główny ośrodek administracyjno-ekonomiczny. Znajduje się tu nie tylko port lotniczy Denpasar Ngurah Rai, ale także rzymskokatolicka diecezja Denpasar oraz wiele luksusowych kurortów i hoteli turystycznych. Będąc w Denpasar nie sposób nie odwiedzić XVII-wiecznej świątyni Pura Taman Ayun, deszczowego lasu Monkey Forest, będącego symbolem harmonii między światem ludzi a światem zwierząt czy też niezwykle zielonego wąwozu Tanah Wnuk. Niedaleko stolicy, w mieście Ubud, można zwiedzić liczne muzea, na przykład Muzeum Puri Lukisan i Muzeum Neka. U podnóży wulkanu Gunung Agung, najwyższego szczytu Bali, znajduje się największa na wyspie świątynia o nazwie Pura Besakih. Wulkan jest czynny po dziś, a jego ostatnia aktywność notowana jest na listopad 2017 roku.

W mieście Singaraja znajduje się założona na początku XX wieku przez Holendrów wielka biblioteka Gedong Kirtya. Miejsce skrywa około 3000 balijskich rękopisów spisanych na specjalnie do tego przygotowanych palmowych liściach. Z kolei miłośnicy ludowych wytworów artystycznych będą zachwyceni wizytą w Ubud, gdzie znajdują się liczne stragany, bazarki oraz pracownie rzemieślnicze. Można tukupić ręcznie robione małe dzieła sztuki.

Bali to część wielkiego trójkąta koralowego, na obszarze którego znajduje się ponad 500 różnych gatunków koralowców budujących tamtejszą rafę. Z tego powodu miłośnicy zachwycających dech w piersi widoków obligatoryjnie muszą odwiedzić archipelag Penida, który słynie z pięknych raf koralowych oraz licznych ośrodków nurkowania.

Równie spektakularne są piaszczyste plaże w regionie Karangasem, których wody skrywają wraki dwóch statków z czasów II wojny światowej. Turyści szukający adrenaliny z pewnością skuszą się na wizytę w Tanjung Benoa, gdzie pod okiem instruktora można skorzystać z wodnego plecaka odrzutowego.

BBC Travel w 2011 roku nagrodziło Bali jako drugą, zaraz po greckiej Santorini, najlepszą turystyczną wyspę na świecie.

Ciekawostki o Bali

• Na wyspie wygodnym środkiem lokomocji są małe busy, jednak aby do nich wejść, należy je zatrzymać poprzez machanie ręką i krzyczenie „stop”.

• Znanym trunkiem jest wino palmowe oraz wino ryżowe, niemniej odwiedzającym Bali zaleca się, aby nie pili alkoholu z nieznanego źródła, lecz skorzystali z barów hotelowych, restauracji i sklepów. • Bali zamieszkuje ponad 280 różnych gatunków ptaków.

• Zakaz palenia obowiązuje w środkach transportu, szkołach, szpitalach, świątyniach, ośrodkach turystycznych, na lotniskach i miejscach publicznych takich jak targi czy bazary.

• Z wyspy warto przywieźć wielofunkcyjną chustkę sarong, ręcznie wykonane drewniane figurki oraz obrazy ptaków i zwierząt.

• Bali zamieszkują głównie hindusi stanowiący ponad 80% społeczności, około 13% stanowią muzułmanie, a niecałe 4% chrześcijanie.

• Warto zaopatrzyć się w środek przeciwko owadom i insektom, które na Bali są bardzo często spotykane.

• Klasycznym tańcem Bali jest Kecak, który powstał w latach 30. XX wieku. Oparto go na historii hinduskiego eposu o Ramayanie.

• Na Bali rozrzucono prochy zmarłego w 2016 roku muzyka Davida Bowiego. Obrządek odbył się zgodnie z systemem buddyjskim.