Stany Zjednoczone
Centralne równiny i wulkaniczne stożki. Rozżarzone stepy Teksasu i skuta lodem Alaska. Kosmopolityczny Nowy Jork i upadłe Detroit. Niekończące się pola kukurydzy w Iowa i filmowy blichtr „Miasta Aniołów”. Stany Zjednoczone Ameryki to nie tylko stolica światowej finansjery i ojczyzna masowego konsumpcjonizmu. To również ojczyzna szalonej gangsterki oraz kuźnia idoli rock&rolla i jazzu.
Zamiast klasycznej drogi Chicago-Los Angeles (Route 66), uznanej za zabytek, warto odkryć bardziej kameralne zakątki. W hedonistycznym Nowym Jorku każdy chciałby oddać się chwilom spontanicznego szaleństwa. Tymczasem warto wybrać się chociażby do Wirginii, pełnej zieleni i ceglastych dworków, noszącej miano „stanu zakochanych”. Oprócz malowniczych pejzażyków znajdziecie tu wiele ciekawych muzeów. Poszukiwacze wykwintnych smaków powinni udać się do Maine, gdzie czeka na nich coroczne święto Maine Lobster Festival, organizowane ze względu na czołową pozycję stanu w połowie homarów. USA jednak to nie tylko stereotypowe miasta i miasteczka, które wciąż swingują w rytm big-bandu Benny’ego Goodmana i psychodelicznych riffów Jimiego Hendrixa. To nie tylko pełne renomowanych uczelni, europejskie Massachusetts czy złożony z promienistych alejek Waszyngton. To również obszar Wielkich Jezior, Dolina Śmierci z niezwykłymi „wędrującymi kamieniami”, trasa deportowanych Indian, zwana Szlakiem Łez Czirokezów, czy południowokarolińskie wzniesienia oraz przedgórze Appalachów w stanie Wirginia. Opowieść o niezwykłym bogactwie amerykańskiego kontynentu można snuć w nieskończoność. Podróżniczą iskrę wzniecą również złoża ropy naftowej w Oklahomie, miasto Tulsa z pięknymi zabudowaniami w stylu art deco oraz stolica Wyoming, Cheyenne, gdzie będziecie potykać się o bary honky-ponky z wszechobecną atmosferą rodeo. Powinniście wpaść tu przede wszystkim w lipcu na prawdziwie święto miłośników ujeżdżania dzikiego bydła.
Stany Zjednoczone: informacje praktyczne
Stany Zjednoczone to mocarstwo, które jest trzecim pod względem liczby ludności państwem na świecie oraz czwartym co do wielkości krajem, jeśli brać pod uwagę zajmowaną powierzchnię. USA składa się z 50 stanów, które graniczą od strony północnej z Kanadą, od strony zachodniej z Oceanem Spokojnym, od północnego zachodu z Oceanem Arktycznym, od strony wschodniej z Oceanem Atlantyckim, a od południa z Meksykiem. W Stanach Zjednoczonych nie ma jednego, określonego oficjalnego języka urzędowego. W 27 stanach dominującym językiem jest angielski. W pozostałych stanach, na równi z angielskim, używany jest język hiszpański, a w niektórych rejonach także francuski.
Co warto zwiedzić w USA?
Najsłynniejsze metropolie
Aby poczuć klimat Ameryki, koniecznie odwiedź najbardziej znane metropolie. Dzięki temu dowiesz się, jak naprawdę żyją Amerykanie i jak funkcjonują na co dzień. My polecamy przede wszystkim Nowy Jork, Waszyngton oraz Los Angeles.
Słynny symbol Ameryki – Statua Wolności – znajduje się w obszarze metropolitalnym Nowego Jorku. Warto zobaczyć tu także najstarszy w mieście most – Brooklyn Bridge – oraz wybrać się na Manhattan. Obowiązkowym punktem jest spacer po Central Parku i wycieczka na Staten Island. Będąc w mieście, obowiązkowo trzeba się przejść wzdłuż takich ulic jak Times Square oraz Wall Street. Miłośnicy oper z pewnością będą zachwyceni wizytą na Broadwayu, zaś nieco egzotyki wprowadzi chińska dzielnica Chinatown.
Zwiedzanie Waszyngtonu najlepiej zacząć od Kapitolu oraz Białego Domu. Do Kapitolu, który jest siedzibą amerykańskiego kongresu, można wejść za darmo. Jednak wejściówkę trzeba zarezerwować przez internet. Bilety bywają wprawdzie dostępne też od ręki, ale przy dużym natężeniu ruchu turystycznego mogą bardzo szybko się rozejść. Kolejnym wartym uwagi miejscem jest Pentagon, a także Instytut Smithsona, w skład którego mieszczą się takie muzea jak Muzeum Historii Naturalnej, Narodowe Muzeum Historii Amerykańskiej, Narodowe Muzeum Lotnictwa i Przestrzeni Kosmicznej czy Muzeum Sztuki Hirshhorn.
Los Angeles warto odwiedzić chociażby po to, by posmakować życia celebrytów i wielkich gwiazd. Szczególnie uda nam się to w Beverly Hills. Ta pełna przepychu i dostatku okolica odsłoni przed tobą świat luksusowych domów i samochodów, jak również przepięknej, egzotycznej roślinności. Zwiedzając Los Angeles, zajrzeć warto do Universal Studio, w którym każdego dnia powstają kultowe filmy. Na terenie parku możesz zetknąć się oko w oko z dinozaurem z Jurassic Park, „przypadkiem” natknąć się na Transformersy czy też odwiedzić Hogwart znany z serii filmów o Harrym Potterze.
Parki
Park YellowstoneNajbardziej znanym i najstarszym parkiem na świecie jest Park Yellowstone. Miejsce zachwyca licznymi gejzerami np. Old Faithful, wodospadami takimi jak Firehole czy Yellowstone, tęczowymi, gorącymi źródłami np. Mammoth Hot Spring czy Minerva Terrce, jak również wulkanami błotnymi. Powierzchnia parku jest tak rozległa, że jego wielkość przyrównać można do wielkości Cypru – trzeba pokonywać spore odległości, żeby zobaczyć kolejne atrakcje. Miłośników fauny z pewnością ucieszy fakt, że w parku żyje około 67 różnych gatunków ssaków m.in. niedźwiedzie grizzly czy rysie kanadyjskie. Ma się tu niepowtarzalną okazję, by stanąć oko w oko z bizonem czy łosiem.
Park narodowy Wielkiego KanionuPark narodowy Wielkiego Kanionu położony jest w północnej części stanu Arizona w USA. Utworzony został na początku XX wieku, a w 1979 roku wpisany został na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ma aż 446 km długości oraz 29 km szerokości. Jest tak wielki, że można go zobaczyć nawet z kosmosu. Jeśli będziesz oglądać Wielki Kanion na zdjęciach wykonanych z lotu ptaka, to z bardzo dużej odległości, dostrzeżesz, że jest tam bardzo wiele warstw geologicznych. Jeśli będziesz na miejscu, oprócz monumentalnych widoków zachwyci cię bezbrzeżna cisza i piękno siły natury.
Park Narodowy ArchesPark Narodowy Arches położony jest we wschodniej części stanu Utah. Jego powierzchnia wynosi 309 km2. To, co jest niepowtarzalnego w tym parku, to widok łuków skalnych, jedynych w swoim rodzaju, bo kształtujących się od ponad 150 milionów lat. Proces formowania skał w parku jeszcze się nie zakończył i wciąż pod wpływem deszczu, wiatru czy skrajnych temperatur, powstają nowe formy i kształty, w związku z tym możemy być uczestnikami wciąż zmieniającej się wokół nas rzeczywistości. Będąc w Parku Narodowym Arches koniecznie uwiecznijmy wiszące łuki skalne tuż nad przepaścią.
Oprócz wspomnianych parków, warto odwiedzić również Parku Narodowy Gór Skalistych w Kolorado oraz Park Narodowego Mesa Verde, w którym będziemy mieli okazję zobaczyć niezwykłe osiedla Indian zbudowane w ścianie kanionu. Można wybrać się także do Parku Narodowego Denali z czynnymi wulkanami i lodowcami dolinnymi oraz do Parku Doliny Śmierci, jeśli chcemy doświadczyć ekstremalnie wysokich temperatur powietrza, które dochodzą do 50°C.
Plaże
Zabytki są wspaniałe i pociągające, ale to nieskażona natura w parkach narodowych cieszy oko i nic tak nie odpręża człowieka jak widok przezroczystej, błękitnej wody oraz dotyk miękkiego, żółtego piasku. Dla niektórych widoków amerykańskich plaż warto pokonać wiele tysięcy kilometrów, by zapewnić sobie niezapomniane wspomnienia.
South Beach – MiamiDo najbardziej popularnych plaż w Stanach Zjednoczonych należy South Beach w Miami. Na niej to kręcone były m.in. odcinki kryminalnego serialu „Miami Vice”, stanowiła ona również tło dla wielu zdjęć do magazynów mody czy filmów. Lazurowa woda i biały piasek, jakie się tam znajdują, są idealnym odzwierciedleniem naszego wyobrażenia o raju i pięknie natury.
Plaża – Park Stanowy Caladesi, FlorydaJeśli chciałbyś się udać na plażę nieskażoną przez przepływ turystów, wybierz się na plażę znajdującą się w Parku Stanowym Caladesi na Florydzie. Na miejsce można dopłynąć jedynie łódką. Ruch turystyczny jest tam znacznie ograniczony, dlatego może się nawet zdarzyć, że będziesz na niej zupełnie sam. Tak w każdym razie było do 2009 roku, kiedy niewiele osób o niej wiedziało. Po tym, gdy jeden z amerykańskich magazynów ogłosił ją numerem jeden w Stanach Zjednoczonych, sytuacja się trochę zmieniła i zainteresowanie plażą znacznie wzrosło.
Plaża w Venice Beach – KaliforniaCi, którzy nie lubią próżnować na plaży i wolą czynny wypoczynek, na pewno zachwycą się Venice Beach w Kalifornii. Jest na niej wspaniałe zaplecze do uprawiania wszelkiego rodzaju sportów – boiska do siatkówki i koszykówki, korty tenisowe, wypożyczalnie quadów i desek surfingowych, a także wypożyczalnia sprzętu do nurkowania.
Co zjeść w USA?
Kuchnia Stanów Zjednoczonych kojarzy się przede wszystkim z fast foodami. Jednak jest to fast food zupełnie inny niż ten podawany w krajach europejskich. Kto nie próbował fries with gravy, czyli frytek z sosem gravy, ten nie może powiedzieć, że wie, co to amerykańskie danie. Sos gravy robiony jest na bazie masła (lub innego tłuszczu), w którym wcześniej smażyło się mięso. Ma niepowtarzalny, mocny smak i aromat.
Burgerem, bajglem oraz kanapkami USA stoi – i jest to prawda. Stany Zjednoczone to królestwo kanapek najróżniejszego typu, opartych na chlebie tostowym, hamburgerowych bułkach lub świeżych bajglach. Nic nie przebije jednak kanapek z pastrami. Przepis na nie dotarł do Stanów Zjednoczonych w XIX wieku wraz z napływająca falą żydowskich emigrantów. Danie bazuje na specyficznym smaku mięsa, które jest najpierw peklowane w soli oraz mieszance przypraw, następnie jest podsuszane oraz obsypane kolejnymi ziołami, a na koniec poddane procesowi wędzenia. Kanapkę z pastrami przygotowuje się najczęściej z wołowiny, ale można ją przyrządzić także z wieprzowiny czy baraniny. Do mięsa dokładane są najróżniejsze dodatki typu: kapusta kiszona, ser szwajcarski, musztarda, rosyjski dressing.
Będąc w USA warto spróbować potraw, które nieodłącznie kojarzą nam się z tym miejscem: żeberek i kurczaków przyrządzonych na ostro, cebulowych krążków, parówek w cieście kukurydzianym czy pieczonej kukurydzy.
Ze słodkości warto sięgnąć po kruche ciastka z kawałkami czekolady, apple pie (szarlotkę) oraz brownie. Specjalnością kuchni amerykańskiej są pankejki i tradycyjne naleśniki podawane z dużą ilością bitej śmietany. Niezwykłe doznania kulinarne mogą też przynieść dania, w których smak słodki łączy się ze słonym, jak np. w słynnej kanapce z masłem orzechowym i konfiturą czy też w gofrach podawanych z kurczakiem w panierce i polanych syropem klonowym.
Porady praktyczne
WizaOd 11 listopada 2019 r. Polacy nie muszą już posiadać wizy, aby dostać się do Stanów Zjednoczonych. Aby podróżować do USA w celach turystycznych lub biznesowych i pozostać tam na okres do 90 dni wystarczy, że:
• jest się zarejestrowanym w elektronicznym systemie weryfikacji (ESTA);
• posiada się biometryczny paszport (ważny co najmniej 90 dni);
• jest się w posiadaniu biletu powrotnego z USA lub biletu wylotu w inny kierunek świata, w którym będzie zaznaczona data wylotu ze Stanów Zjednoczonych.
Cena zarejestrowania się w systemie ESTA to 14 dolarów. Zaleca się, aby dokonać jej przynajmniej na 72 godziny przed planowanym wylotem. Należy pamiętać, że fakt, iż do podróży do USA nie jest obecnie potrzebna wiza, nie oznacza, że każdy turysta przekroczy granicę. Może się bowiem zdarzyć, że ktoś zostanie zawrócony z lotniska, gdyż urzędnik kontrolujący kartotekę, dostrzeże jakieś uchybienia.
Podatek – obligatoryjnie doliczany do końcowego rachunkuKiedy zamawiasz jedzenie w knajpce, cena rachunku po skonsumowaniu dania może cię zdziwić. A to dlatego, że do ogólnej sumy rachunku dodana jest również cena podatku. W Stanach Zjednoczonych podatek od produktów, jak również niektórych usług, doliczany jest dopiero na paragonie. Należy to uwzględnić, oszacowując kwotę, którą chcemy przeznaczyć na zakupy i jedzenie.
Zmiana strefy czasowejZmiana strefy czasowej po przylocie do USA nieodłącznie wiąże się ze zjawiskiem jet lagu. Aby zminimalizować jego objawy, pamiętajmy o tym, aby:
• wyspać się przed podróżą;
• w trakcie długiego lotu nosić wygodne i miękkie ubrania, które nie będą tamowały przepływu krwi (np. zbyt ciasne skarpetki);
• do samolotu zabrać klapki na oczy, jak również stopery;
• nie przejadać się, aby organizm mógł wypocząć.
Przepisy celneZgodnie z przepisami celnymi, do USA nie wolno przywozić nasion, roślin, żywności oraz broni. Należy też złożyć deklarację celną, jeśli przewozi się więcej niż 10 000 dolarów.