Szczepienia Ochronne i profilaktyka zdrowotna

Podróżowanie i zdrowie

Przed wyjazdem na urlop radzimy zaczerpnąć informacji dotyczących zachowania podstawowych zasad higieny w kraju, w którym spędzą Państwo urlop. Warto też podjąć działania profilaktyczne, takie jak szczepienia ochronne. Informacji na temat szczepień dostępne są w wojewódzkich stacjach sanitarno-epidemiologicznych (np. Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Warszawie, ul. Żelazna 79, 00-875 Warszawa, tel.: 22 620-90-01/05 lub 22 620-37-19, faks 22 624-82-09).

Żółta febra

Ta choroba zakaźna występuje tylko na terenie Afryki oraz Ameryki Środkowej i Południowej! W państwach azjatyckich żąda się odpowiedniego zaświadczenia tylko wtedy, kiedy osoba wjeżdżająca do 6 dni przed wjazdem do kraju docelowego przebywała na terenie zagrożonym infekcją. Ośrodki przeprowadzające szczepienia przeciw żółtej febrze muszą mieć urzędowe zezwolenie. Urzędy zdrowia raczej nie przeprowadzają tych szczepień, ale mogą wskazać najbliższy punkt szczepień. Szczepionka zaczyna działać 10 dni po iniekcji. Szczepienie zachowuje ważność przez 10 lat i musi być wpisane do międzynarodowej (żółtej) książeczki szczepień.

Hepatitis A

Żółtaczka zakaźna hepatitis A to występująca na całym świecie choroba wirusowa. Immunizacja czynna jest możliwa za pomocą wielu szczepionek dostępnych na rynku, które chronią już po 10 dniach od otrzymania pierwszego szczepienia przez okres jednego roku. Jeżeli przed upływem roku pacjent przyjmie szczepienie powtórnie, zabezpieczy się przed infekcją na okres ok. 10 lat. Immunizacja bierna za podaniem immunoglobuliny zabezpiecza na okres ok. 3 miesięcy. Ze względu na szybkie działanie preparatu sprawdza się on doskonale w przypadku podróży last minute.

Tyfus (abdominalis)

Ograniczona profilaktyka jest możliwa za pomocą szczepienia chroniącego przez maksimum 3 lata. Alternatywnie można zażyć preparat doustnie. Ta forma ochrony polecana jest przy przewidywanym braku możliwości utrzymywania higieny osobistej.

Tężec/Dyfteryt

Niebezpieczeństwo zarażenia się tężcem lub dyfterytem istnieje na całym świecie. Po prawidłowo przeprowadzonej immunizacji okres ochronny trwa ok. 10 lat. Obydwie szczepionki mogą być podawane w postaci preparatu kombinowanego.

Paraliż dziecięcy

Niebezpieczeństwo zarażenia się paraliżem dziecięcym przez dorosłych i dzieci istnieje prawie na całym świecie, z wyjątkiem obu Ameryk. Po prawidłowo przeprowadzonej immunizacji (iniekcja lub doustnie) okres ochronny trwa ok. 10 lat. Istnieje możliwość podania w postaci preparatu kombinowanego wraz ze szczepionką przeciw tężcowi i dyfterytowi.

Cholera

Ponieważ szczepienie przeciw cholerze nie zapobiega przenoszeniu się tej choroby z kraju do kraju, WHO zmieniła już w 1973 r. międzynarodowe przepisy tak, że podróżujący zostali zwolnieni od obowiązku posiadania zaświadczenia o tym szczepieniu. Z tego względu w nowych międzynarodowych książeczkach szczepień nie przewidziano miejsca na dokonanie wpisu.

Malaria

Ponieważ nie ma pewnej medycznej metody zabezpieczającej przed ukłuciem przenoszących malarię komarów z rodziny Anopheles, które są aktywne zwłaszcza wieczorem i w nocy, szczególnie ważne jest zastosowanie prostych metod ochrony, jak np. środki przeciw komarom, odpowiednia odzież, siatka chroniąca przed moskitami. Profilaktyka chemiczna nie jest konieczna na terenie niektórych dużych miast i ośrodków turystycznych. Stopień ryzyka w odwiedzanych krajach może być bardzo różny, w zależności od odwiedzanego regionu (np. podróże objazdowe). W przypadku gdy lekarz zaleci środki profilaktyczne, wybrany preparat lub – o ile takie są zalecenia – kombinację różnych preparatów należy poddać krytycznej ocenie pod względem możliwych skutków ubocznych. Leki muszą być starannie dobrane i dawkowane oraz regularnie przyjmowane przez 4 tygodnie po opuszczeniu obszaru zagrożonego malarią. Jeżeli przebywali Państwo na obszarze ryzyka tylko przez krótki czas i starali się stosować podane wyżej metody osobistego zabezpieczenia, mogą Państwo zabrać ze sobą na wszelki wypadek preparaty jako środki pierwszej pomocy. Taka terapia musi zostać jednak jak najszybciej uzupełniona badaniem lekarskim, zwłaszcza w przypadku wystąpienia gorączki. Dla podróży last minute oraz pobytów do 4 tygodni w regionach zagrożonych malarią możliwe jest zastosowanie preparatu kombinowanego Atovaquon + Proguanil.
Wskazówka: Profilaktykę antymalaryczną należy przeprowadzić odpowiednio wcześniej przed rozpoczęciem podróży.

Słońce (promieniowanie UV)

Ze słońca należy korzystać z umiarem. Nie wolno wystawiać się na jego działanie przez zbyt długi okres bez zabezpieczenia przed poparzeniem. Należy stosować dobrane do typu skóry kremy do opalania z odpowiednim faktorem ochronnym (najlepiej wodoodporne). Poza tym radzimy nosić nakrycie głowy, odpowiednią odzież i okulary przeciwsłoneczne ze szkłami filtrującymi promieniowanie UV. Szczególnie dzieci należy chronić przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym.

Choroby weneryczne/aids

Liczba osób zarażonych wirusem HIV na całym świecie ciągle rośnie. Ostrożność jest najlepszym sposobem ochrony. Medyczne środki zapobiegawcze nie istnieją.

Zapobieganie biegunce

Radzimy jeść tylko gotowane i pieczone potrawy oraz owoce obierane przez siebie i unikać spożywania surowych sałat, ryb, muszli. Nie należy nigdy pić nieprzegotowanej wody z wodociągu. Preparaty zapobiegające biegunce można nabyć bez recepty w aptece. W przypadku ciężkich biegunek konieczne jest zastosowanie innych leków i ewentualnie wizyta u lekarza.